Het onderzoek is uitgevoerd en gecoördineerd door Harold Sarneel in opdracht van TriviumLindenhof,  een instelling voor jeugd en opvoedhulp in Rotterdam en Zuid-Holland. Het onderzoek is 6 september gepresenteerd.

 Van de cliënten van TriviumLindenhof is zo’n 50 procent allochtoon. In heel Nederland is zo’n 23 procent van de cliëntenpopulatie van de jeugdzorg allochtoon. ‘Overigens gaat het om schattingen, zei Sarneel bij de onderzoekspresentatie. ‘Nergens zijn exacte cijfers.'  

 

Aanleiding

Aanleiding voor het onderzoek voor TriviumLindenhof vormt de grote uitval onder migrantenjongeren in de hulpverlening. Die is twee keer zo groot als onder autochtonen. Sarneel: ‘En migrantenjongeren  komen binnen op een moment dat de problematiek al groter is geworden. De hulpverlening is daardoor zwaarder en het afbreukrisico groter.’

 

Opzet
Het wetenschappelijk onderzoek, dat zo’n twee jaar in beslag nam, bestond uit een literatuuronderzoek en een praktijkgedeelte. Er is gesproken met 32 allochtone cliënten en zestig hulpverleners.

 

Cliënten
Enkele conclusies naar aanleiding van de gesprekken met cliënten: hulpverleners moeten zich realiseren dat er grote verschillen bestaan binnen één cultuur. Cliënten willen graag gezien worden als individu. En hulpverleners moeten cliënten niet sparen. Sarneel: ‘Men wil niet gezien worden als zielige allochtoon.’ Ook was er kritiek op de vaak verbale en non-directieve manier van hulpverlenen door autochtone hulpverleners. ‘Die past te vaak niet.’

 

Hulpverleners
De hulpverleners die aan het onderzoek meededen benadrukten onder meer het belang van een kennisbank. Daarin zou interne en externe kennis kunnen worden uitgewisseld. Ook zouden instellingen daarbij moeten samenwerken. Verder zou in de migrantenhulpverlening soepel moeten worden omgegaan met het strakke methodisch kader dat wij kennen in de jeugdzorg. Aanpassing of aanvulling van die methodieken is gewenst, volgens de bevraagde hulpverleners.

 

Cultureel venster

In het onderzoek worden ook aanbevelingen gedaan voor het gebruik van een Cultureel Venster Jeugdhulpverlening. Dit is een instrument dat hulpverleners helpt om met migrantengezinnen in gesprek te gaan.Het zijn vragen met betrekking tot taal, geloof, cultuur, opvoeding, probleemduiding en familie. Met als doel een versterking van het vertrouwen tussen hulpverlener en cliënt. TriviumLindenhof is op dit moment bezig met de implementatie van dit Cultureel Venster Jeugdhulpverlening. Het is ook beschikbaar voor ander jeugdzorginstellingen. Het zijn vragen met betrekking tot taal, geloof, cultuur, opvoeding, probleemduiding en familie. Met als doel een versterking van het vertrouwen tussen hulpverlener en cliënt. TriviumLindenhof is op dit moment bezig met de implementatie van dit Cultureel Venster Jeugdhulpverlening. Het is ook beschikbaar voor ander jeugdzorginstellingen.

 

Literatuuronderzoek
Hulpverlener moeten goede interculturele kennis en vaardigheden hebt en zelfkennis voor een adequate hulpverlening aan migranten, bleek uit het literatuuronderzoek. Sarneel voegde daaraan toe dat in de literatuur door experts verschillend wordt gedacht over het belang van kennis. ‘Een cultuursensitieve grondhouding is in elk geval van belang.’

Een specifieke werkmethodiek voor allochtonen is eigenlijk uit den boze, stelde Sarneel. ‘Er zijn zoveel verschillende nationaliteiten, alleen in Rotterdam al, zo’n specifieke werkmethodiek heeft geen zin.’

 

Boek
De onderzoeksresultaten zijn gepubliceerd in het boek Interculturele jeugd en opvoedhulp.

 

De publicatie bevat daarnaast bijdragen van experts op het terrein van interculturele jeugdzorg. Twee daarvan hielden ook een lezing tijdens de presentatie op 6 september: Murat Can en Cor Hoffer.

Klik hier voor de sheets van Can en hier voor de sheets van Hoffer. En hier voor de sheets van presentatie van Sarneel.